سازمانهای غیردولتی امروزه به طور فزایندهای هم در عرصه سیاست داخلی کشورها و هم در حوزه سیاست خارجی و امور بینالملل تأثیرگذار شده و در مهندسی جوامع ملی و جامعه جهانی ایفای نقش میکنند. با اینکه از عمر این سازمانها به شکل کنونی زمان زیادی نمیگذرد و هنوز بسیاری از ابعاد شخصیت حقوقی و فعالیتهای آنان شفاف نگردیده اما اثرگذاری و کارایی روز افزونشان در حوزه عمومی به وضوح قابل مشاهده است که خود از نشانههای بارور شدن تدریجی مفهوم «جامعه مدنی جهانی» است.
مشخصاً در عرصه روابط بینالملل و سیاست خارجی، سازمانهای غیردولتی همانند بسیاری از پدیدههای دیگر میتوانند هم در قالب فرصت و هم در قالب تهدید ظاهر شوند و این هنر دولتها و دستاندرکاران سیاست خارجی آنهاست که از توانمندیهای این پدیده نوظهور جامعه جهانی در راستای پیشبرد اهداف و تأمین منافع ملی بهره جویند. در این میان شکلگیری و فعالیت برخی از سازمانهای غیردولتی حقوق بشری در غرب که به طور فزایندهای بر جامعه بینالمللی تأثیر میگذارند و رویکرد فراملی و فرامنطقهای دارند و در همان حال وضعیت حقوق بشر در همان کشورهای غربی را نیز به چالش میکشند، شایسته دقت نظر و دربردارنده درسهای مهمی در زمینه مدیریت و مهندسی اجتماعی در شرایط کنونی جهان است.
در مسیر بهرهگیری از تجارب دیگر کشورها، پژوهش حاضر بر آن است تا با نگاهی واقعبینانه به شناسایی، دستهبندی ماهوی، بررسی اهداف و شیوههای کاری سازمانهای مهم بینالمللی غیردولتی فعال در عرصه حقوق بشر بپردازد و در نهایت به طرحی راهبردی منسجم برای رفتار با آنها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران کمک نماید.
محصول نهایی این پژوهش ارائه چهار راهبرد اصلی برای نحوه تعامل با اینگونه سازمانهاست:
راهبرد اول ـ ضرورت طراحی سازوکار تشکیلاتی مناسب و تخصصی در وزارت امور خارجه به منظور بررسی و ارتباط و همکاری و به طور کلی نحوه رفتار با سازمانهای غیردولتی بینالمللی.
راهبرد دوم ـ پیشگام شدن جمهوری اسلامی ایران در زمینه شفاف شدن شخصیت حقوقی و سازمانهای غیردولتی بینالمللی و تلاش در جهت قاعدهمندتر شدن فعالیتهای آنها در عرصه بینالمللی.
راهبرد سوم ـ بسترسازی برای ایجاد و تقویت NGOهای حقوق بشری در زمینه حقوق اقتصادی ـ اجتماعی ـ فرهنگی در سطح بینالمللی با توجه به آرمانهای عدالتخواهانه ایران.
راهبرد چهارم ـ طبقهبندی راهبردی سازمانهای غیردولتی بینالمللی و حقوق بشری به ترتیب ذیل:
الف ـ NGOهای بین المللی حقوق بشری فعال در عرصه حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی
ب ـ NGOهای بین المللی حقوق بشری فعال در عرصه حقوق مدنی و سیاسی
ب ـ 1. سازمانهایی که جهتگیری سیاسی خاص ندارند و بیطرف به نظر میرسند.
ب ـ 2. سازمانهایی که برای برخی دولتها نقش ابزاری بازی میکنند و نسبت به جمهوری اسلامی ایران رویکرد خصمانه دارند.
کتاب حاضر تألیف فردین خرازی میباشد و با همکاری مرکز تحقیقات استراتژیک و معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی در بهمنماه 1387 و با شمارگان 1200 نسخه به چاپ رسیده است.
«قابل توجه علاقهمندان به تهیه کتب و پژوهشنامههای مرکز تحقیقات استراتژیک:
برای تهیه کتب میتوانید طی تماس با شماره 22802525 (021) کتب مورد نظر خود را به مسؤول فروش سفارش داده و از طریق پیک در تهران و پست در شهرستانها دریافت نمائید.»